Dieta keto a cholesterol – co warto wiedzieć?

Czym jest dieta ketogeniczna?

Dieta ketogeniczna, często nazywana po prostu dietą „keto”, to niskowęglowodanowy, wysokotłuszczowy sposób odżywiania, który zyskał popularność ze względu na swoje potencjalne korzyści zdrowotne, w tym utratę wagi, poprawę wydolności umysłowej oraz wsparcie w leczeniu niektórych schorzeń neurologicznych.

Więcej o zasadach działania tej diety pisaliśmy już wcześniej, dlatego dziś przypomnimy tylko, że dieta ketogeniczna opiera się na znacznym ograniczeniu spożycia węglowodanów i zwiększeniu podaży tłuszczów.

Głównym celem tej diety jest wprowadzenie organizmu w stan ketozy, w którym to organizm zaczyna wykorzystywać tłuszcze jako główne źródło energii zamiast węglowodanów.

Ciała ketonowe stają się alternatywnym źródłem energii dla mózgu i innych tkanek. O produktach wskazanych do spożywania w tej diecie pisaliśmy już na naszym blogu.

Dieta keto niesie za sobą szereg korzyści. Pierwszą z nich i najważniejszą z punktu widzenia osób pragnących schudnąć, jest utrata wagi związana ze zwiększonym spalaniem tłuszczu i redukcją apetytu. Jednocześnie, dieta keto przyczynia się do stabilizacji poziomu cukru we krwi, co jest szczególnie korzystne w przypadku osób zmagających się z cukrzycą.

Wiele osób stosujących tę dietę podkreśla również fakt polepszenia koncentracji i zwiększenie jasności umysłu, co wiąże się z faktem, że ciała ketonowe dostarczają mózgowi stabilnego źródła energii. Co ciekawe, istnieją naukowe podstawy, by twierdzić, że wpływ diety ketogenicznej na układ nerwowy człowieka wykracza daleko poza polepszenie koncentracji. Naukowcy udowadniają, że ma ona korzystny wpływ na osoby z chorobami neurologicznymi. Najbardziej znanym zastosowaniem diety ketogenicznej jest leczenie padaczki, zwłaszcza u dzieci z padaczką lekooporną, u których prowadzi do znaczącego zmniejszenia częstotliwości napadów.

Dieta ketogeniczna jest również badana pod kątem innych schorzeń neurologicznych. Badania na modelach zwierzęcych i wczesne badania kliniczne sugerują, że dieta ketogeniczna może zmniejszać poziom beta-amyloidu i poprawiać funkcje mitochondrialne w mózgach chorych na chorobę Alzheimera. W badaniach na myszach zaobserwowano, że stosowanie diety keto poprawia pamięć i zdolności poznawcze.

Ponadto dieta ketogeniczna wykazuje potencjał w leczeniu choroby Parkinsona, stwardnienia rozsianego i migren. Mechanizmy działania tej diety obejmują redukcję stanów zapalnych, zmniejszenie ilości reaktywnych form tlenu, poprawę metabolizmu neuronów oraz dostarczanie alternatywnego źródła energii dla mózgu w postaci ciał ketonowych. Badania wskazują również na modulację mikrobioty jelitowej oraz zmiany w ekspresji genów i produkcji neurotransmiterów.

Mimo swoich wielu potencjalnych korzyści dieta keto może wiązać się z różnymi skutkami ubocznymi, takimi jak objawy grypopodobne, problemy trawienne, czy niedobory witamin. Niektóre osoby obserwują również obniżenie nastroju i spadek wydajności organizmu. Warto jednak wiedzieć, że większość tych objawów ustępuje wraz z przystosowywaniem się organizmu do zmiany diety.

U niektórych osób dieta ketogeniczna może również prowadzić do wzrostu poziomu cholesterolu LDL, co może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Cholesterol – podstawowe informacje

Cholesterol to lipid, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Znajduje się w każdej komórce naszego ciała i pełni wiele kluczowych funkcji. Jest niezbędny do produkcji hormonów, takich jak estrogen, testosteron i kortyzol. Ponadto cholesterol odgrywa ważną rolę w syntezie witaminy D oraz kwasów żółciowych, które pomagają w trawieniu tłuszczów.

Cholesterol dzieli się na dwa główne rodzaje: LDL i HDL. LDL jest często nazywany „złym” cholesterolem, ponieważ jego nadmiar może prowadzić do odkładania się blaszek miażdżycowych w ścianach tętnic, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar. Z kolei HDL jest określany jako „dobry” cholesterol, ponieważ pomaga usuwać nadmiar LDL z krwi i transportować go do wątroby, gdzie jest metabolizowany i usuwany z organizmu.

Jak dieta keto wpływa na cholesterol?

Dieta ketogeniczna może znacząco wpływać na poziom cholesterolu w organizmie, ponieważ jest bogata w tłuszcze, a uboga w węglowodany.

Podczas stosowania diety ketogenicznej często obserwuje się wzrost poziomu „złego” cholesterolu, co związane jest z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Jednak nie wszystkie cząsteczki LDL są takie same; małe, gęste cząsteczki LDL są bardziej aterogenne (sprzyjające powstawaniu miażdżycy) niż te większe. Niektóre badania sugerują, że dieta keto może zwiększać poziom tych większych cząsteczek LDL, redukując jej negatywny wpływ na zdrowie serca.

Jednocześnie dieta ketogeniczna może prowadzić do wzrostu poziomu cholesterolu HDL. Wyższy poziom HDL jest korzystny, ponieważ pomaga usuwać nadmiar LDL. Z tego powodu, wyższy poziom HDL jest zazwyczaj związany z niższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych.

Innym aspektem jest wpływ omawianej diety na poziom trójglicerydów we krwi, który w jej efekcie ulega znaczącemu obniżeniu. Trójglicerydy są rodzajem tłuszczu w krwi, a ich wysoki poziom jest związany z większym ryzykiem chorób serca. Redukcja węglowodanów w diecie keto przyczynia się do obniżenia poziomu trójglicerydów, co jest korzystne dla zdrowia serca.

Wpływ diety ketogenicznej na cholesterol może być różny w zależności od indywidualnych cech metabolicznych osoby stosującej dietę. Niektóre osoby mogą doświadczyć znacznego wzrostu poziomu cholesterolu LDL, podczas gdy u innych poziomy te mogą pozostać stosunkowo stabilne. Dlatego, stosując dietę keto, dobrze jest monitorować poziom cholesterolu i innych markerów lipidowych.

Praktyczne wskazówki dla osób stosujących dietę keto

Stosując dietę ketogeniczną i jednocześnie pragnąc ograniczyć powstawanie „złego” cholesterolu LDL, warto zastosować kilka praktycznych porad. Po pierwsze, dobrze jest wybierać zdrowe tłuszcze zamiast tłuszczów nasyconych, które mogą podnosić poziom LDL. Oliwa z oliwek, awokado, orzechy, nasiona chia oraz tłuste ryby, takie jak łosoś i makrela są doskonałymi źródłami zdrowych tłuszczów nienasyconych.

Do diety warto także włączyć więcej błonnika poprzez spożywanie warzyw niskowęglowodanowych, takich jak brokuły, kalafior, szpinak i jarmuż. Pomoże to w obniżeniu poziomu cholesterolu LDL.

Z kolei należy unikać tłuszczów trans obecnych w przetworzonej żywności, takiej jak margaryny, przekąski, fast foody i wypieki. Dobrze jest również wybierać chude mięso, takie jak kurczak bez skóry oraz ograniczyć spożycie czerwonego mięsa i mięsnych produktów przetworzonych. Więcej o produktach niewskazanych do spożycia przy diecie keto można dowiedzieć się z naszego artykułu.

Dobrym pomysłem jest skorzystanie z gotowych produktów stworzonych zgodnie z wymaganiami diety keto. Są one zbilansowane i przygotowane tak, aby zmaksymalizować pozytywne efekty diety przy jednoczesnym zniwelowaniu ryzyka spożycia niewłaściwych składników. Można je znaleźć w naszym sklepie. W ofercie mamy również gotową kurację keto, dzięki której z góry można zaopatrzyć się w zdrowe produkty na cały czas trwania diety.

Ale dobrze dobrane elementy diety to nie wszystko. Kolejną dobrą radą jest zwiększenie aktywności fizycznej, ponieważ regularne ćwiczenia pomagają w obniżeniu poziomu LDL i podniesieniu poziomu HDL. Warto także pić dużo wody, aby utrzymać odpowiednie nawodnienie, co jest kluczowe na diecie ketogenicznej, pomagając w trawieniu oraz wspieraniu zdrowia układu krążenia.

No i oczywiście, jak w przypadku każdej świadomie stosowanej diety, nie należy zapominać o regularnym monitorowaniu poziom cholesterolu i innych markerów zdrowia serca. To pozwoli na bieżąco oceniać, jak dieta wpływa na nasze zdrowie i wprowadzać ewentualne korekty.

Źródła:

1. https://www.mdpi.com/2072-6643/14/23/5003
2. https://www.mdpi.com/2072-6643/13/3/814
3. https://www.verywellhealth.com/keto-diet-and-cholesterol-5191066
4. https://nutrition.org/ketogenic-diets-what-the-science-says/
5. https://link.springer.com/article/10.1007/s13311-018-0666-8